Kiến trúc dân tộc đang mai một

Cùng với véc tơ vận tốc tức thời thành phố hóa, điều kiện tài chính-xã hội tthường đổi, ở nhiều nơi, trang bịng bào dân tộc thiểu số với trào lưu "thoát ly" nhà ở văn hóa truyền thống lúcến nguy cơ tiềm ẩn mai một thành viên mái ấm gia đình dạng sắc ngày càng hiện hữu. Đây là nỗi lo ko chỉ của hồ hết cấp lãnh đạo địa phương nhưng mà cũng là nỗi trằn trọc của hồ hết nhà quy hoạch, người kiến trúc (KTS) trong nhiều năm qua.

Đồng bào dân tộc vùng Tây Bắc dựng nhà (hình họa Nam Nguyễn)

Các xã Y Tý, Trịnh Tường... của huyện Bát Xát sẽ là vấn đề tới thu hút của du vị khách trong và ngoài nước lúc tới với Lào Cai. Đến đây, du vị khách được tò mò những nét hàng hiếm trong văn hóa truyền thống văn hóa truyền thống của thiết bịng bào Hà Nhì, ko như nhau là những ngôi nhà trình tường-người nhà dạng sắc riêng của thiết bịng bào nơi đây. Nhưng hiện nay, tại phần đa người nhà dạng của người Hà Nhì, ko khó để nhận thđấy những ngôi nhà xây với gạch, ngói và xi măng đang dần tthường thế những ngôi nhà trình tường. Bởi làm một ngôi nhà trình tường mất tương đối nhiều thời kì, công sức của con người với kinh phí ko rẻ, từ 300 tới 400 triệu thiết bịng. Vì vậy, chính quyền địa phương và phần đa ban, ngành vẫn gặp nhiều khó khăn trong công việc quản trị và vận hành, triết lý cho bà con giữ kiến trúc nhà văn hóa truyền thống.

KTS Hoàng Thúc Hào, Phó chủ toạ Hội KTS Việt Nam nhìn nhận: Thực tế, một số trong mỗi điểm phượt phổ thay đổi về chình họa quan thơ mộng và kiến trúc thích mắt ở Việt Nam đang trong tình trạng tthường đổi mạnh mẽ và uy lực. Đà Lạt (Lâm Đồng) thường Sa Pa (Lào Cai)... giờ có khả năng sẽ bị bê tông hóa hơn 80%. Đó đó là sự việc phá hủy nhân danh cải tiến và phát triển; là sự việc cải tiến và phát triển chỉ nhìn vào lợi ích trước mắt nhưng mà bỏ qua lợi ích sống thọ, lợi ích của toàn thể lũ. Sửa chữa mọi sai trái này mất nhiều thời kì, sức lực lao động và thậm chí ko thể khôi phục những giá trị từng sở hữu.

"Nhìn lại sự nhữngh tân và phát triển của kiến trúc hơn 20 năm qua, bóng tru nhận thđó yếu tố chúng ta dạng sắc-vốn được tích lũy bao năm, từng mang vị trí và thành tựu nên để ý, chưa được phát huy trong xã hội văn minh, thậm chí phát sinh đứt gãy, biến chuyển dạng giữa văn hóa truyền thống và văn minh", KTS Hoàng Thúc Hào share.

Động viên, cứu giúp vật dụngng bào giữ phiên phiên bản sắc

Ngày 7/2/2023, Thủ tướng Chính phủ phát hành Chỉ thị số 4/CT-TTg "Về việc kim chỉ nan nhữngh tân và phát triển quy hoạch kiến trúc nông thôn Việt Nam, tạo chúng ta dạng sắc và giữ gìn kiến trúc văn hóa truyền thống" vẫn nêu: "Quá trình thị trấn hóa với véc tơ vận tốc tức thời nkhô hanh hao, hình họa hưởng ko nhỏ tới phần nhiều vùng ven đô, vùng nông thôn, dẫn tới sự tthường đổi về mặt xã hội, văn hóa truyền thống, lối sống với nông thôn nkhô hanh hao chóng tác động tới phần nhiều vấn đề xây dựng. Nhiều khu phụ cận phần nhiều thị trấn nhữngh tân và phát triển một phần nhiềuh tự phát. Khu vực nông thôn, kiến trúc ngày càng mất chúng ta dạng sắc văn hóa truyền thống, pha tạp, ko quí tương thích với chình họa quan tự nhiên, kết cấu làng, xã và yêu cầu phòng, chống thiên tai, phần nhiều giá trị kiến trúc văn hóa truyền thống chưa được cảnh báo kế thừa và nhữngh tân và phát triển". Bởi vậy, Chỉ thị số 4/CT-TTg vẫn đưa ra phần nhiều nhiệm vụ để "xây dựng nền kiến trúc Việt Nam tiến bộ, đặm đà chúng ta dạng sắc văn hóa truyền thống dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc văn hóa truyền thống, quí tương thích với điều kiện tự nhiên, điều kiện tài chính-xã hội, yêu cầu quốc phòng, yên thân và hội nhập quốc tế".

Cần chính sách tương hỗ, động viên thứng bào giữ giàng nhà văn hóa truyền thống

Trong phạm vi Festival KTS trẻ toàn quốc lần thứ IX năm 2023 trình làng tại Yên Bái vừa qua, Hội KTS Việt Nam đang tổ chức Hội thảo "Sáng tạo kiến trúc-lan tỏa và hội nhập" thu hút sự tham gia của khá đông nhà quy hoạch, KTS bàn về vấn đề giữ văn hóa truyền thống phiên phiên bản địa, phiên phiên bản sắc văn hóa truyền thống của bè lũ dân tộc thiểu số trong khá đầy đủ công trình kiến trúc new, nhất là khá đầy đủ công trình kiến trúc thu hút du ngoạn.

Là một tỉnh vùng cao đang tăng cường cải nhữngh và phát triển du ngoạn vật dụngng đội, du ngoạn văn hóa truyền thống số đông dân tộc, Yên Bái được trình diễn là địa phương vẫn sớm quyên tâm vấn đề quy hoạch kiến trúc, trong đó chú ý bảo tồn những nét văn hóa truyền thống và kiến trúc đặc trưng của vật dụngng bào số đông dân tộc của tỉnh. Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Trần Huy Tuấn cho thấy, việc tạo dựng những nét riêng lẻ trong số đông vật dụng án quy hoạch, trong từng công trình kiến trúc sở hữu chúng ta dạng sắc vùng, miền trong giai đoạn hiện nay là 1 trong mỗi việc làm quan trọng, góp thêm phần vừa bảo tồn số đông giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, dân tộc vừa tạo ra số đông thành phầm quy hoạch, kiến trúc sở hữu sức lan tỏa. Thời gian qua, công việc vận hành kiến trúc, quy hoạch xây dựng, quy hoạch thị trấn, quy hoạch khu tính năng vẫn được số đông cấp chính quyền địa phương, số đông sở, ban, ngành tỉnh Yên Bái quyên tâm sát sao; kiến trúc, quy hoạch ngày càng được tăng niên về quy mô, rất tốt, sở hữu trọng tâm, sở hữu chiều sâu, khác lạ là tại số đông địa phương trong tỉnh sở hữu nhiều dân tộc sinh sống như: Thị xã Nghĩa Lộ, số đông huyện: Văn Chấn, Mù Cang Chcửa ải, Trạm Tấu... Các quy hoạch, dự án khu du ngoạn-nghỉ dưỡng vẫn sở hữu những lý thuyết nhất định mang đặc thù chất đặc trưng về chúng ta dạng sắc, văn hóa truyền thống vùng, miền.

KTS Hoàng Thúc Hào cho rằng, kiến trúc ko chỉ giản dị và đơn giản là gạch, cát, đá, bê tông nhưng còn phquan ải thể hiện tính nhân văn, với trách nát nhiệm xã hội, là nghệ thuật xã hội mang lại hạnh phúc cho loài người, quyên tâm tới lợi ích bè phái, với tính lan tỏa ra bè phái, tính thiết thực và vững chắc. Đặc biệt là ở mọi vùng, miền với vật dụngng bào dân tộc thiểu số sinh sống với những nét văn hóa truyền thống người trong mái ấm gia đình dạng địa rực rỡ, đừng để vật dụngng bào "thoát ly" người trong mái ấm gia đình dạng sắc của dân tộc mình; động viên, tương hỗ họ sống, giữ gìn chính ngôi nhà văn hóa truyền thống của tớ.

Để giữ gìn và phát huy người thân dạng sắc văn hóa truyền thống dân tộc trong kiến trúc Việt Nam rất cần sự quyên tâm vào cuộc của cả khối hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương, số đông nhà quản trị và vận hành, số đông KTS và những người thực hành xây dựng. Cần sở hữu loại nhìn thấu đáo, nhân văn để những công trình kiến trúc đó thực sự vì số đông, hướng tới số đông./.